De tranen van de dichter – Ana Hatherly

Ana Hatherly (1929 – 2015) wordt beschouwd als een van de pioniers van de experimentele poëzie en literatuur in Portugal. Ze was niet alleen dichter en schrijver, maar ook hoogleraar, beeldend kunstenaar en filmmaker. Volgens de Portugese krant O Público kon ze “schilderen met woorden“.  
Ana Hatherly studeerde Germaanse filologie aan de universiteit van Lissabon, promoveerde in de Spaanstalige literatuur aan de universiteit van Berkeley en bekwaamde zich tot filmmaker aan de London Film School. In 1958 maakte ze haar debuut als dichter met Um Ritmo Perdido. Na enkele dichtbundels en essays schreef ze in 1963 de roman O Mestre. Vele jaren later, in 1969, had ze haar eerste expositie als beeldend kunstenaar. In de jaren die volgden zouden de visuele mogelijkheden van het woord steeds meer aandacht krijgen en de grenzen tussen woord en beeld steeds meer vervagen. In de jaren 70 ging ze zich toeleggen op het maken van films. Met name haar film Revolução, over de Anjerrevolutie van 1974, heeft haar bekendheid gebracht. Zo experimenteel en revolutionair als ze was in haar jonge jaren, met haar performances en onconventionele kunstuitingen, zo gematigd was ze in haar latere werk, zoals in Pavão Negro (2003) waaruit onderstaand gedicht afkomstig is. 
Het werk van Ana Hatherly is in veel talen – waaronder het Japans en Chinees – vertaald. Voor zover bekend, is er in het Nederlands nog niets van haar verschenen. Reden te meer om onze lezers kennis te laten maken met deze veelzijdige dame.

De tranen van de dichter

Een barokke dichter zei:
Woorden zijn
De taal van de ogen

Maar wat is een gedicht
Anders dan
Een vergezicht op verlangen
Vervat in taal?

De bochtige vlucht van vogels
De hoge golven van de zee
De stilte na de storm:
Alles
Alles past in woorden
En de dichter die ziet
Huilt tranen van inkt

As lágrimas do poeta

Um poeta barroco disse:
As palavras são
As línguas dos olhos

Mas o que é um poema
Senão
Um telescópio do desejo
Fixado pela língua?

O voo sinuoso das aves
As altas ondas do mar
A calmaria do vento:
Tudo
Tudo cabe dentro das palavras
E o poeta que vê
Chora lágrimas de tinta

Vertaling Marilyn Suy
Foto Ana Carvalho

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.