Ook Fernando Pessoa werd gefascineerd door het verhaal van Faust, de man die naar alles streefde en niets overhield. Hij werkte er zijn hele leven aan. In ons papieren nummer ‘Fernando Pessoa – Menig een’ hebben we zes gedichten uit de cyclus opgenomen, digitaal nummer 1, 2, 3, 4, 5 en 6. Nummer 7 is hier te lezen, nummer 8, over de dood, hier en nummer 9, over volwassen worden – of niet, hier. Nummer 10 hebben we geplaatst als een Zon & Zeer. Nummer 11 gaat alweer, altijd weer over God en vandaag volgt nummer 12, over verschrikking, die andere constante.
Het leven is slecht en het denken is slecht,
maar ik ben met een stom afgrijzen diep in mij
bang voor de dood, want ik vat die op als essentie,
als ik hem bekijk vanuit de beweging en (…) van het leven,
een ik weet niet wat voor monotonie
waarvan het voorgevoel mijn
onsamenhangende denken verstoort.
Die monotonie, die bij mij opkomt
vanuit het onbegrip, het vermoeden
van een opperste verschil van het leven,
schrikwekkend tegendeel van het gedruis
en de drukte van het ijdele leven
dat desondanks mijn droeve ogen vermaakt;
dat idee van (…) monotonie –
die ik zonder enig plan heb ontworpen –
drijft mijn afgrijzen bewust
en vol angst tot waanzin.
En ik voel een rilling van angst,
rondom mij slingert de wereld, slingert
het zijn, en het besef te voelen
valt uiteen in een gewaarwording van denken
en duistere verstoringen van gedachtevorming,
doorgedrongen in een droom te voelen
en een gedroomd gevoel te dromen.
Hoogste verschrikking! En niet kunnen schreeuwen
tot God – want God bestaat niet – om verlichting te vragen!
Mijn ziel wordt ironisch in mij bij de gedachte
alleen al aan de om af te smeken bespottelijke ijdelheid,
onderbreking van de hardvochtigheid
en ijzeren wet van de wereld.
A vida é má e o pensamento é mau,
Mas eu temo com mudo e íntimo horror
A morte, pois concebo-lhe como essência,
Olhando-a do movimento e (…) da vida,
Uma monotonia não sei qual,
Cujo pressentimento desvaria
O meu incoerente pensamento.
Essa monotonia que me nasce
Da incompreensão, de nela suspeitar
Diferença suprema do viver,
Pavoroso contrário do bulício
E movimentação da vida vã
Que inda assim entretém meus olhos tristes;
Essa ideia de (…) monotonia —
Imovidamente concebi-a [ ?] —
Faz-me o horror elevar-se até loucura
Conscientemente, pavorosamente.
E eu sinto um arrepio de pavor,
Em torno meu o mundo oscila, o ser
Oscila, e a consciência de sentir
Desfaz-se em sensações de pensamento
E distúrbios obscuros de ideação,
Embebidos num sonho de sentir
E sonhado sentimento de sonhar.
Horror supremo! E não poder gritar
A Deus — que Deus não há — pedindo alívio!
A alma em mim se ironiza, só pensando
Na de pedir ridícula vaidade,
Interrupção da determinação
E férrea lei do mundo.
Vertaling Harrie Lemmens
Foto Ana Carvalho
Leave a Reply