De Portugese dichteres Maria Brás Ferreira (Lissabon 1998) studeerde Portugese literatuur in Lissabon en Londen. Behalve met het schrijven van poëzie en essays over literatuur, onder andere in het door haar opgerichte tijdschrift Lote, houdt ze zich bezig met film. In 2020 verscheen haar eerste bundel, Hidrogénio, een jaar later gevolgd door Rasura. In het kader van het festival Versopolis publiceerde het PoëzieCentrum uit Gent onlangs een bundeltje met tien gedichten. Daaruit hier het gedicht ‘Jasmim’.
Jasmijn
Ik deed alsof de doden nog leefden om dichter bij hen te zijn.
Ze zijn dood, het zijn doden en het kunnen niet anders dan doden zijn.
Vechten doe je niet meer met hen.
Het zijn soldaten die gediend hebben in een strijd, maar vergeten zijn
omdat er andere rekeningen moeten worden vereffend.
Vechten doe je nu met het leven.
Het leven dat niet doodgaat, het leven dat alles ondermijnt, een trefzekere start, blinde ofschoon radde vingers,
herrezen christussen, als ouders die altijd terugkeren
naar school na de gruwel van de ochtend, de gruwel te vroeg te zijn
en toch voor iedereen te laat te komen.
De doden zijn dood, als motoren die met veel kabaal door straten en
lanen snerpen.
En in mijn droom over het huis in huis heb ik een zware last ontdekt:
het was de dood die mij naar de achterplaats drong,
het bestiarium van de verhalen bij leven,
dieren, vrouwen, ouders, stranden, cafés, parfums, zijden kleren, de kunstverzameling zo stom aan de muur,
zo schitterend in bogengangen in de ruimte, kogels die over de grond rollen,
de trap die niet tot bij de stoffige tegelvloer komt, akropolis vol water en geschreeuw,
en met schuim geschilderde verlangens,
alles wat ik altijd had gewild op de achterplaats van mijn lelijke flat
in een straat die niemand kent, vast omdat hij niemand interesseert.
En ineens ruk ik mijn lijf los van de vleugel van de wind
en wou dat alles kon rennen.
Ademen tussen riet aan de rand van een zwembad,
me bevrijden van mijn mond, mijn handen schenken aan iemand die ze beter gebruikt.
De dood werkte in de tuin en ik keek toe en vroeg hem naar de doden,
en hij antwoordde:
je moet de jasmijn veel water geven,
heel veel,
iedere dag,
en niet hoger laten worden dan anderhalve meter.
Vertaling Harrie Lemmens
Foto Ana Carvalho
Jasmim
Fingi os mortos de vivos para melhor estar com eles.
Estão mortos, são mortos e não podem ser outra coisa que não
mortos.
As desavenças não se travam mais com eles.
Eles são os soldados que serviram um combate, mas que estão
esquecidos,
à força de haver outras contas a pagar.
As desavenças serão agora travadas com a vida.
A vida que não fica morta, a vida que dinamita os arranques certos,
as mãos cegas, conquanto rápidas,
os cristos ressuscitados: como os pais que sempre regressam
à escola após a náusea da manhã, a náusea de ser cedo demais
e estar-se mesmo assim atrasado para todos.
Os mortos estão mortos, como motorizadas em grandes escândalos
pelas ruas, chiando avenidas.
E nos sonho da casa dentro da casa encontrei um peso:
era a morte a levar-me ao pátio,
o bestiário dos contos em vida,
os animais, as mulheres, os pais, os filhos, as areias, os cafés,
os perfumes, as sedas, a arte coleccionada, tão tonta na parede,
tão maravilhosa em arcadas no meio do espaço, balas rolando sobre o
piso,
as escadas sem chegar à tijoleira empoleirada, acrópole de água e grito,
e os desejos pintados de espuma,
tudo o que sempre quisera no pátio do meu prédio tosco
numa rua que ninguém sabe, pois a ninguém deve interessar.
E subitamente arranco o corpo à asa do vento
e anseio a tudo poder galopar.
Respirar por entre juncos à beira de uma piscina,
livrar-me da boca, doar as mãos para quem as usar com maior precisão.
Era a morte a tratar do jardim, e eu mirava, perguntava.lhe dos mortos,
e ela respondia:
o jasmim precisa de muita água que lhe deres,
muita,
todos os dias,
e não ultrapassa nunca o metro e meio de altura.
Leave a Reply