Zon & Zeer – Hoe Afrikaans is Brazilië?

Door Harrie Lemmens

In restaurant O Theatro in Póvoa de Varzim, waar ik verleden jaar Portugals president Marcelo nog heb gegispt voor het onvermeld laten van de beroepsgroep der vertalers (zie Zon & Zeer van 22 februari 2019), zitten we eind februari van dit jaar opnieuw aan tafel in het kader van literair festival Correntes d’Escritas. Met op de galerie boven ons een serie foto’s van Ana zijn we in het Afrikaanse gezelschap beland van Germano Almeida, de reus van de Kaapverdische letteren, João Melo, Angolees dichter, verhalenverteller en parlementslid, David Capelenguela, dichter en sinds eind 2019 secretaris van de Angolese schrijversbond, en, aan het hoofd van de tafel, met zijn eeuwige twinkelogen achter dikke brillenglazen de dichter João Lopito Feijóo, eveneens uit Angola.

Onder het wakend oog van jeugdige stagiaires van de horecavakschool, die elk geleegd glas onmiddellijk bijvullen met rood of wit en af en aan rennen met borden bacalhau en polvo en mandjes broa (maïsbrood), praten we over de Afrikaanse literatuur en het festival, waar ze allemaal vaste en graag geziene gasten zijn.

‘Verdomd, Lopito, waar is je vrouw eigenlijk? Mocht ze dit jaar niet mee van je?’ vraagt Germano Almeida ineens met zijn donderstem.

‘Nee, ze moet in de keuken blijven, ha ha,’ antwoordt de dichter. ‘Als zij erbij is, kijkt iedereen toch maar naar haar in plaats van naar mij.’

Zijn vrouw, journaliste en actrice Aminata Goubel, is elk jaar weer een imposante verschijning op het festival door haar fleurige gewaden uit de eeuwenoude Kongolese weeftraditie van katoenen stoffen. Vol patronen, dessins en kleuren die ooit de kubisten inspireerden en in onze dagen de straten van Brussel en de rues de Paris kunstzinnig opvrolijken als wandelende doeken. Met haar bijbehorende tulbanden en kralenkettingen trekt Lopito’s vrouw ieders aandacht. En niet alleen in Portugal, vertelt hij.

‘Je had haar moeten zien in Brazilië een paar maanden geleden. Man, als ogen handen waren geweest hadden ze haar de kleren van het lijf gerukt. Alle dames kwamen opgetogen voelen en wilden haar jurken kopen. Ze had met een lege koffer en een volle beurs terug kunnen vliegen! Komt natuurlijk door dat flirten dat je daar tegenwoordig zo sterk hebt met hun Afrikaanse roots. Als ze maar een beetje kleur hebben, noemen ze zichzelf Afrikaan. Ze zijn gek. Het zijn Brazilianen, geen Afrikanen. Ze hebben niks met ons te maken.’

Doem-me a cabeça e o universo.
Mijn hoofd en de wereld doen zeer.
Fernando Pessoa 

Um novo sol já vai raiar.
Een nieuwe zon zal stralen.
Vinicius de Moraes

Foto Ana Carvalho

Foto Ana Carvalho

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.