Saramago was een held

 Door Ingrid van der Graaf

Nadat Harrie Lemmens op zijn tijdlijn van Facebook een aankondiging had geplaatst van Hellebaarden, een postuum uitgegeven werkje van José Saramago (1922 – 2010), reageerde Ardjan Noorland, groot liefhebber van Saramago als volgt: “Saramago was een held! En daarom is hij de enige schrijver van wie behalve een handschrift ook een portret in mijn trappenhuis hangt. Fijn dat er weer nieuw werk is vertaald.”

Ik vroeg aan Ardjan Noorland hoe hij aan dit schilderij is gekomen en wat hij met Saramago heeft dat zijn portret in het trapgat van zijn huis mag hangen.

Noorland vertelt dat het portret van Saramago hem erg dierbaar is. “Ik zag het op internet bij Galerie Toro (San Miguel Alta 15, Granada, ES), waar in 2012 onder de titel ‘Homenaje a José Saramago’ diverse portretten van de schrijver werden geëxposeerd van de schilder Ángel Corral Mateos (uit Córdoba, ES).”

Noorland achterhaalde de contactgegevens van de schilder en nam contact met hem op.
“Door het werk rechtstreeks van de kunstenaar te kopen konden we de (forse) marge van de galerie delen: ik betaalde minder, terwijl de schilder een betere prijs voor zijn werk ontving. Omdat het werk al was ingelijst, waren de verzendkosten trouwens nog wel pittig.”

Vijf jaar later, kijkt Noorland nog steeds met plezier naar het portret waarin de schilder – naar Noorlands mening – twee eigenschappen van Saramago heeft weten te vangen: zijn menselijkheid en zijn onverzettelijkheid.

“En precies die combinatie boeit mij zo aan Saramago. Zijn verhalen gaan altijd over zowel de zwakte als de kracht die alle mensen in zich dragen. We struikelen veel en vaak, maar vinden ook de kracht om weer op te staan, al dan niet geholpen door een medemens. Saramago kijkt naar de mens met mededogen, maar veracht machthebbers. Zijn analyse van de ontspoorde maatschappij is trefzeker en genadeloos.”

Dat moge gezegd worden over een schrijver zo groot en belangrijk als Saramago.

 Op de website van de schilder vind je, behalve dit schilderij, ook diverse andere portretten van Saramago: http://angelcorralpinturas.blogspot.nl