Door Harrie Lemmens
De zomer trekt op gang en de vlammen slaan uit de bodem. Steeds vroeger lijkt het. De heetste maanden moeten nog komen en Portugal staat al in brand. Criminele en nalatige handen laten het hellevuur hoog oplaaien. Wat kunnen de arme engelen van de vrijwillige brandweer daartegen uitrichten?
Aan de voet van de fakkels die eucalyptussen heten staat het vol met gortdroog struikgewas en kreupelhout. Geen brandgang te bekennen. Kleine lapjes bos die elk doeltreffend beleid en beheer in de weg staan. Alleen de provincie Alentejo ontspringt de dodendans: daar is minder bos en meer grootgrondbezit.
Misschien biedt de digitale wereld soelaas. De vraag naar papier loopt terug, de fakkels voor de productie van cellulose hebben geen nut meer. Misschien dat dat de terugkeer naar loofbossen uit de schimmige mist van korte-termijnhebzucht mogelijk maakt. Nu rest slechts de vlucht voor de donkere schaduw van een zwartgeblakerd patchwork.
Jaren geleden zag ik in een vakantiehuis in Minho de vlammen uitslaan tot in de hemel. Het was tegen de avond en het vuur van mensenhand voegde zich bij het rood van de ondergaande zon. Céu em fogo, prevelde ik, denkend aan de verhalenbundel van Mário de Sá-Carneiro. Hemel in brand. Opgedragen aan zijn vriend Fernando Pessoa. Vreemd, mysterieus proza, vol hoorbaar vuur en zichtbaar knetteren. En onrustbarende schaduwen:
‘Ik wéét wat onherroepelijk mijn weg is… Waarom hem pogen te ontvluchten? Mijn stappen kunnen vanaf nu nog slechts zíjn stappen zijn… Ik zit definitief vast. Ik kom bij de grote Schaduw. − Maar waar gaan we heen… waarheen?… Dat zal het laatste Raadsel zijn. Want we moeten noodgedwongen weg…’
Doem-me a cabeça e o universo.
Mijn hoofd en de wereld doen zeer.
Fernando Pessoa
Um novo sol já vai raiar.
Een nieuwe zon zal stralen.
Vinicius de Moraes
Foto Ana Carvalho
Leave a Reply